Gigabyte B650 Anakartlarında PCIe 5.0 Desteği Devre Dışı Bırakıldı

Gigabyte B650 anakartlarında PCIe 5.0 desteği ile ilgili önemli bir değişiklik yaşandı. Son BIOS güncellemeleriyle birlikte bu anakartlardaki PCIe x16 yuvasında PCIe 5.0 desteği devre dışı bırakıldı. Bu hamle, kullanıcıları hem performans hem de ileriye dönük uyumluluk açısından yakından ilgilendiriyor.

BIOS Güncellemesi Ne Getirdi?

Gigabyte’ın resmi destek sayfalarında listelenen en son BIOS sürümleri, AM5 platformundaki B650 anakartlar için yeni mikro kodlar, bellek uyumluluğu iyileştirmeleri ve kararlılık güncellemeleri içeriyor. Ancak bu güncellemelerin küçük bir detayı dikkatlerden kaçmadı: PCIe x16 yuvasının PCIe 5.0 desteği varsayılan olarak devre dışı bırakıldı.

Güncelleme notlarında, “Update PCIe x16 default from Gen5 to Gen4” ifadesi yer alıyor. Yani sistem açılışında artık PCIe Gen4 ile başlatılıyor. Bu değişiklik, ekran kartlarının doğrudan etkileneceği anlamına geliyor.

Neden PCIe 5.0 Devre Dışı Bırakıldı?

PCIe 5.0 standardı, yüksek bant genişliği ve ileriye dönük donanım desteği sunmasına rağmen, güç tüketimi ve kararlılık sorunları bazı kullanıcıları etkileyebiliyordu. Gigabyte’ın bu kararı almasında birkaç önemli neden öne çıkıyor:

• Uyumluluk Sorunları: Bazı ekran kartları ve genişletme kartları PCIe 5.0 modunda kararsız çalışabiliyordu.
• Güç Tüketimi ve Isı: PCIe 5.0 daha fazla güç çekiyor ve anakartın VRM yapısını zorlayabiliyor.
• Kullanıcı Şikayetleri: Özellikle RTX 4090 gibi yüksek performanslı kartlarda donma ve sistem çökmesi gibi sorunlar bildiriliyordu.

PCIe 5.0 Geri Getirilebiliyor mu?

Evet, Gigabyte BIOS’larında kullanıcılar manuel olarak PCIe yuvalarını Gen5 moduna çekebiliyor. Ancak bu işlem, anakartın kararlılığına ve kullanılan donanıma göre sistemde sorunlara neden olabilir.

BIOS üzerinden PCIe ayarı şu şekilde değiştirilebilir:

1. BIOS’a girin (Genelde DEL tuşu ile).
2. “Settings > IO Ports” menüsüne gidin.
3. “PCIEX16 Bifurcation Configuration” ya da benzeri bir başlık altında PCIe versiyonunu Gen5 olarak ayarlayın.
4. Kaydedip çıkın.

Hangi Anakartlar Etkileniyor?

Gigabyte’ın B650 serisi anakartlarının neredeyse tamamı bu değişiklikten etkileniyor. Bu kartlar genellikle AM5 işlemci platformunu destekliyor ve PCIe 5.0 desteğiyle öne çıkarılıyorlardı.

Etkilenen modellerden bazıları:

• Gigabyte B650 AORUS Elite AX
• Gigabyte B650 Gaming X AX
• Gigabyte B650M DS3H
• Gigabyte B650I AORUS Ultra

Performans Kaybı Var mı?

Genel kullanıcı deneyimi açısından bakıldığında, şu an piyasada yer alan ekran kartlarının büyük çoğunluğu PCIe 4.0 bant genişliğini bile tam kullanmıyor. Yani PCIe 5.0’ın devre dışı bırakılması güncel oyun ve uygulamalarda gözle görülür bir performans kaybı yaratmıyor.

Ancak ileriye dönük sistem kuran ve gelecekte çıkacak ekran kartlarını kullanmak isteyen kullanıcılar için bu durum bir dezavantaj oluşturabilir.

Gigabyte’tan Resmi Açıklama Var mı?

Şu an için Gigabyte tarafından konuyla ilgili detaylı bir kamuoyu açıklaması yapılmış değil. Ancak BIOS güncelleme notlarında bu değişikliğin belirtildiği açıkça görülüyor. Bu da, bilinçli bir tasarım tercihi olarak değerlendiriliyor.

Kullanıcılar Ne Yapmalı?

• Eğer sisteminizde kararlılık sorunları yaşıyorsanız, BIOS ayarlarını Gen4’te bırakmanız daha sağlıklı olacaktır.
• Ancak ileri düzey kullanıcılar ve donanım meraklıları, riskleri göze alarak PCIe 5.0 modunu manuel olarak aktif edebilir.
• Yeni sistem toplayanlar için anakart tercihinde bu detay önemli olabilir. Özellikle X670E gibi üst düzey anakartlar bu tür sınırlamalara sahip olmayabilir.

Alternatif Markalarda Durum Ne?

MSI, ASUS, ASRock gibi üreticilerde şu an için benzer bir BIOS kararı bildirilmiş değil. Ancak bu firmalar da geçmişte benzer kararlılıkla ilgili PCIe yapılandırmalarını değiştirmişti. Bu nedenle, anakart seçiminde BIOS güncellemeleri ve resmi destek belgeleri yakından takip edilmeli.

Sıkça Sorulan Sorular